Podolski książę Wasyl Winnyckyj w kontekście wojny genealogicznej.

 

Pod koniec ubiegłego wieku polski historyk Jan Tęngowski, po dokładnym przeanalizowaniu wielu wcześniejszych badań nad pochodzeniem książęcego domu Zbaraskich, odrzucił możliwość tożsamości ich hipotetycznego przodka Fedka Nieświeckiego i Fedora Korybutowicza. Tym samym, zdaniem historyka, należy obalić tradycję rodzinną dotyczącą pochodzenia dynastij Zbaraskich i Wiśniowieckich od księcia litewskiego Dmytra Korybuta, którą przez stulecia propagowali wszyscy członkowie rodu.

Później, w następnym artykule, historyk zaproponował własną wersję pochodzenia przodka książąt Zbaraskich, Wiśnioewieckich i innych. - Fedka Neświckiego. I choć proponowana przez autora wersja, naszym zdaniem, nie dostarczyła przekonujących argumentów do rozwiązania problemu pochodzenia być może najbardziej wpływowej dynastii książęcej Wołynia, a później Rzeczypospolitej jako całości, jednak to ona nadała nowy impuls następnej „gorącej fazie” „wojny genealogicznej”, która rozpoczęła się jeszcze w odległym 1867 roku i trwa do dziś. Artykuł ten zapoczątkował kolejną falę dyskusji nad starożytnym problemem genezy książęcej dynastii Zbaraskich i jej późniejszych gałęzie - książąt Wyśnioweckiech, Poryckich i Woronieckich, które oczywiście stanowią wspólne dziedzictwo historyczne współczesnej Ukrainy, Polski, Litwy i Białorusi.

Budując własną hipotezę o pochodzeniu dynastii Zbaraskich, badacz zwrócił uwagę na dokument wydany 19 września 1388 r. przez ówczesnych właścicieli Podolia, litewskich książąt Konstantyna i Fedora Koriatowiczów dla Nemyri, którym książęta ci nadali Bakotę wraz z kilkoma wsiami[1]. Jan Tęngowski zwrócił uwagę na listę świadków, który na drugim miejscu wymienia księcia Wasylja Winnickiego[2]. Zdaniem historyka, skoro przodek książąt Zbaraskich Fiodor Nieświcki w akcie przysięgi wydanym w 1434 r. królowi polskiemu Władysławowi Warneńczykowi wśród swoich włości również wymienia Winnicę, to ten Wasyl może być ojcem Fedka Nieświckiego na zasadzie terytorialnej.

Autor twierdzi dalej, że książę Wasylja Winnickiego należy utożsamić z Wasylem Bożskim, który jest wspomniany również jako świadek w dokumencie wydanym przez Świdrygiełła dla dominikanów Kamieńca w 1401 roku[3]. Jako dodatkowy argument przemawiający za jego hipotezą J. Tęngowski podaje fakt, że nazwisko Wasyl znajduje się wśród potomków Fedka. Jednak później sam twierdzi, że imię to było bardzo popularne wśród średniowiecznych książąt ruskich i próby identyfikacji tych ludzi po imieniu skazane są na ryzyko popełnienia błędu[4]. Co więcej, autor przyznaje i własny błąd, gdy jego poprzednia hipoteza, że ojcem Fedora był książę Jurij Nieświcki, opierała się wyłącznie na „kryterium imionowe”, gdyż jeden z synów Fedora również nazywał się Jurij[5].

J. Tęngowski, idąc za J. Wolfem, wywodzi pochodzenie przodka księcia Fedka Nieświckiego z turowo-pińskiej gałęzi Rurikowiczów. Bez określenia, niestety, kiedy i jak jej przedstawiciele mogli dostać się na ziemię późniejszego Podolia. Autor nie wyjaśnia też przyczyn zmiany przez hipotetycznego przodka rodu Zbaraskich jego przydomku z „Winnicki” na „Bożski” w kontekście wydarzeń, które miały miejsce na Podoliu na przełomie XIV i XV wieku.

Jeśli krótko podsumujemy wersję Jana Tęngowskiego, otrzymamy następujący obraz: jakiś przedstawiciel turowsko-pińskich Rurykowiczów w nieznany dla nas sposób dociera do granicy wołyńsko-podolskiej i zostawia tutaj potomka Wasylja (lub sam Wasyl był tym księciem, który przybył na Podolie), działalność ktorego przypada na koniec XIV - początek XV wieku. Ten Wasyl oczywiście otrzymał Winnicę od jednego z braci Koriatowiczów i przybrał sobie nazwisko księcią Winnickiego (nie wiadomo, czy książę ten posiadał Zbaraż i inne majątki, które później przeszły na własność Fedka Nieświckiego). Później na początku XV wieku on jest wspomniany już jako książę Bożski i pozostawia po sobie syna Fedora, który znany w historii jako Fedko Nieświcki. Jak widzimy, teoria ta opiera się wyłącznie na wspólnem posiadaniu tylko jednego miasta - Winnicy i fakcie używania nazwiska Wasyl wśród potomków Fedora Nieświckiego. Jasne jest, że żaden z tych argumentów nie jest przekonujący. Jednak pomimo słabości argumentów, to właśnie ta publikacja Jana Tęngowskiego zmusiła znanego ukraińskiego historyka Natalię Jakowenko do zmiany swego zdania - uznania poprzedniej wersji o Dymitre Korybucie Olgerdowiczu jako przodku dynastii Zbaraskich za nie prawdziwą i udania się do obozu zwolenników ruskiego pochodzenia księcia Fedka Nieświckiego. W szczególności Pani Natalia Yakovenko zauważa, że ​​„na podstawie kilku nowo wprowadzonych dokumentów z XV wieku Tęngowski przekonująco udowadnia, że ​​przodkami książąt wołyńskich nie byli Giedyminowicze, ale miejscowi książęta wołyńsko-podolscy Nieswicki, inaczej Bożski najprawdopodobniej - z gałęzi turow-pińskich Rurykowiczów[6]. Ale czy te argumenty są naprawdę przekonujące?

W końcu, jeśli przyjmujemy wersję J. Tęngowskiego, pojawia się logiczne pytanie: co powoduje tak częstą zmiane przydomku: Winnicki - Bożski - Nieświecki? Prawdopodobnie wynikało to z powodu zmiany centrum administracyjnego księcia.[7] „Używał prawdopodobnie przydomku Bożski, od zamku, który trzymal” – pisze J. Wolf[8]. Ponadto, jeśli syn Wasylja Winnickiego-Bożskiego nazywa się Nieświckim, to możemy dopuścić, że Nieświckim pod koniec życia był jeszcze jego ojciec Wasyl. Z drugiej strony, jeśli jedna osoba zmienia swój przydomek co najmniej dwa, lub nawet trzy razy w życiu (a ten prawdopodobnie pochodzi od nazwy glównego miejsca zamieszkania), to jak wtedy można prześledzić więzi rodzinne oparte tylko na wspólnej własności jednego miasta, które zresztą utraciło status gniazda rodowego. Jednocześnie warto zauważyć, że różnica chronologiczna między dokumentalnymi wzmiankami o Wasylju Winnickiemu i Fedku Nieświeckiemu wynosi aż pół wieku. Oczywiście, że to „jedno miasto” Winnica mogło przejść z jednej ręki do drugiej nie przez prawo dziedziczenia, a na przykład jako posag, w wyniku zakupu lub po prostu prawą siły, co zdarzało się dość często. W końcu można byłoby mówić z dużym prawdopodobieństwem o więzi rodzinnej pomiędzy Wasylem Winnickim a Fedkom Nieświckim, gdyby istniał dokument potwierdzający użycie przez księcia Wasylja Winnickiego przydomku „Nieświcki”, ale takiego źródła historycznego nie mamy.

Nie możemy nie zauważyć, jeszcze jedną okoliczność. Jeśli książę Wasyl nazywał się Winnickim i Bożskim od nazwy swoich centralnych zamków, a ich istnienie i lokalizacja nie budzie poważnych pytań, to gdzie jest centralna rezydencja jego syna - miasto Nieśwież? W tym przypadku ramy chronologiczne „życia” dość dużego miasta należy umieścić w bardzo krótki okres lat 1403 - 1434, kiedy siedziba księcia (Fedora lub Wasylja) przeniosła się z Bożska do jakiegoś Nieświeża lub Nieswicza. Jeśli w innych badaniach związanych z problemem lokalizacji rodzinnego Nieświeża (i niezwiązanych z postacią księcia Wasylja Winnickiego) nie mamy ostrzej potrzeby wyznaczania dolnej chronologicznej granicy istnienia tego miasta, to w kontekście zaproponowanej przez J. Tęgowskiego wersji po prostu nie możemy nie wyznaczyć tej „dolnej granicy”. Nie mniej oczywisty jest również fakt, że rolę gniazda rodzinnego powinna była pełnić dość duża osada z zamkiem. Nie słyszymy jednak o żadnej osadzie z imieniem Nieswiż na granicy wołyńsko-podolskiej[9]. Oczywiste jest, że mając takie ośrodki obronne jak Winnica, Chmielnik czy Zbaraż, książę po prostu nie mógł wziąć nazwy od jakiejś mniej znaczącej i mało znanej osady. Jak że wyjaśnić tę zagadkę? Niestety, na to pytanie Jan Tęngowski po prostu nie zwraca uwagi. Nie porusza kwestii lokalizacji rodowego gniazda i inny polski historyk Janusz Kurtyka, który wnioski Jana Tęngowskiego nazywa „słusznymi” [10].

Ukraiński historyk Witalij Mychajłowskyj w artykule „Zarząd Koriatowiczów na Podoliu (lata czterdzieste XIII - XIV w.): struktura społeczna otoczenia książęcego” podaje pełną listę osób wymienionych w dokumentach z tego okresu. Co ciekawe, z jednej strony na liście książąt Koriatowiczów na Podoliu autor wskazuje nazwisko Wasyl, z drugiej zaś zwraca uwagę, że w środowisku nowych władców Podolia „widzimy księcia, być może zależnego lub bliskiego współpracownika Koriatowiczów - Wasylja Winnickiego lub Bożskiego”[11]. Pojawia się pytanie - сo skłoniło autora do takiego wniosku, odrzucając wydawałoby się logiczne przypuszczenie tożsamości osób Wasylja Koriatowicza i Wasylja Winnickiego? Skąd pojawił się jedyny hipotetyczny przedstawiciel domu Ruryka[12] na Podolie i dlaczego (zgodnie z logiką W. Mychajłowskiego) w zachowanych dokumentach podolskich nie ma żadnej wzmianki o Wasylju Koriatowiczu - osobie, która oczywiście była w tym czasie na Podoliu, i która ze względu na wysoki status społeczny niewątpliwie powinna była mieć dość znaczące posiadania na Podoliu[13].

Być może głównym powodem takiego wniosku była niechęć Pana Michajłowskiego do „zniszczenia” lub podania w wątpliwość teorii swojego kolegi Jana Tęngowskiego. Zwłaszcza po przyjęciu tej wersji przez Natalię Jakowenko, Janusza Kurtykę i innych. Co prawda, chociaż wspomniany polski historyk Janusz Kurtyka, na ogół i popierał teorię swojego kolegi Jana Tęngowskiego, o hipotetycznym pochodzeniu Fedka Nieświckiego od księcia Wasylja Winnickiego, zauważył jednak w innym miejscu swojej książki, że „równie uprawniona wydaje się jego identyfikacja z późniejszym współwładcą Podolia Wasylem Koriatowiczem uposażonym na Winnicy przez starszych braci” [14].

Przypomnijmy, że po wygnaniu Koriatowiczów z Podolia już na Zakarpaciu wraz z Fedorem widzimy jego brata Wasylja występującego z tytułem „księcia Podolskiego”[15]. Badacz historii Podolia Juchym Sitsinskyj również wspomina tego księcia jako brata Fedora, który wraz z nim uciekł z Podolia[16].

Prawdopodobnie musimy zgodzić się z wnioskiem Jana Tęngowskiego o tożsamości Wasylja Boskiego i Wasylja Winnickiego, a zmiana jego przydomku mogła być naprawdę spowodowaną przez zmianę administracyjnego ośrodka własnościowego w związku z tymi wydarzeniami co mały miejsce na Podoliu na początku XV wieku.

Po śmierci trzech synów Koriata właścicielem Podolia został czwarty - Fedor. W 1393 roku wielki książę Litwy Witold silą zajął Podolia podczas swojej kampanii, a Fedor i jego brat Wasyl musiały szukać schronienia na Węgrzech[17]. Znany badacz Podolia O. Biletska cytuje dokument z 1398 r., który świadczy o pobycie księcia podolskiego Wasylja Koriatowicza w ówczesnym węgierskim Mukaczewie[18]. Ciekawym w tym kontekście są dowody aresztowania Fedora przez króla Polski Jagiełłę. Wiadomo, że w 1403 roku Fedor Koriatowicz przebaczył królowi Wołodysławowi i jego poddanym swoje zatrzymanie[19]. O. Biletska całkiem prawdopodobne twierdzi, że aresztowanie powinno było nastąpić po 1398 roku[20]. Trudno się z tym nie zgodzić, bo gdyby wydarzyło się to podczas ataku Witolda w 1393 r., to wtedy książę Fedor trafiłby do więzienia Witolda, a odpoweidnie nie udało się, by mu uciec na Węgry[21]. Widzimy więc, że uwięzienie księcia Wasylja nie jest bezpośrednio związane ze starciem synów Koryata z Witoldem w 1393 roku. Jeśli książę po ucieczce z Podolia w 1393 roku na stałe przebywał na Węgrzech, to jak mógł zostać pojmany przez polskiego króla? Byłoby inaczej, gdyby Fedor wrócił na ziemie Korony Polskiej. Wniosek jest oczywisty - w 1402 roku miało nastąpić wydarzenie w życiu Wasylja i Fiodora Koriatowiczów, które zaowocowało pojawieniem przysięgi wierności wobec króla Wasylja i niewoli Fiodora. A wydarzenie to miało nastąpić na ziemiach znajdujących się pod politycznym wpływem Korony Polskiej. W tym przypadku po prostu nie możemy nie powiązać powyższego kontekstu z działalnością najmłodszego z synów Olgerda - księcia Świdrygiełły.

Prawdziwe byłoby przypuszczenie, że w czasie konfliktu Swdrygiełły z Witoldem i Jagiełłą obrażeni Koriatowiczowie stanęli po stronie Swdrygiełły i skorzystali z jego pomocy, aby przynajmniej częściowo odzyskać dawne ziemie. Po tym, jak Swdrygiełło otrzymał Podolia od króla Jagiełły w 1400 roku, Fedor i Wasyl również tu powrócili i otrzymali część ziem od nowego zwierzchnika. W tym samym czasie Bożsk stał się nowym ośrodkiem administracyjnym właściciela Winnicy Wasylja Koriatowicza. Ten książę z przydomkiem „Bożski” pojawia się jako świadek w dokumencie Swdrygiełły, wydanym dominikanam z Kamieńca w 1401 roku[22].

Jest oczywistym fakt, że pomimo bogatego zaopatrzenia stosunki między Śwydrygiełłę i jego świtą a władcami Polski i Litwy pozostawały napięte. I tak po kolejnej zdradzie Świdrygiełły w 1402 roku, jeden z jego sojuszników - książę Fiodor Koriatowicz został wzięty do niewoli przez ówczesnego właściciela Podolia - króla Jagiełłę. Należy zaznaczyć, że przysięga Wasylja Koriatowicza w imieniu króla Wołodysława Jagaila pojawiła się w 1402 r[23]., a więc w momencie kolejnego zerwania stosunków Jagiełły z jego młodszym bratem Świdrygiełłę i ucieczki tego ostatniego na ziemie zakonu. Rok później, po swojemu zwolnieniu, tę samą przysięgę złożył i starszy Fedor. „Być może dokumenty te odnoszą się do ostatnich wydarzeń, bo jest tam też list Wasylja Koriatowicza z 1402 roku, który zawiera obietnicę lojalności wobec polskiego króla i rozstrzygania wszystkich przestępstw – nie bronią, ale prawem” - pisze O. Biletska[24]. Trudno jest wyjaśnić, co motywowałoby braci do wydawania takich dokumentów, gdyby znajdowali się w środowisku politycznym Węgier. Inaczej rzecz się ma, jeśli według tej samej O. Biletskiej „Wasyl i jego brat zaangażowali się w jakąś wyprawę w celu przywrócenia utraconego Podolia, którego ani Witold, ani Włodzysław-Jagiełło nie zamierzali się wrócić Koriatowiczam” [25].

Jak podaje K. Stadnitski, Swydrygiełłu było ​​obiecano Podolia, które musiało zostać odkupione od Spytka z Melsztyna[26]. Należy zaznaczyć, że podczas oddania tych ziem dla Spytka, Bożsk pojawia się wśród osad, które król Jagiełło pozostawił dla siebie[27]. W tym przypadku należy przyjąć, że granica majątku Swydrygiełły na Podoliu przesunęła się na wschód w stosunku do ziem wojewody krakowskiego Spytka. W ten sposób Bożsk, w przeciwieństwie do Winnicy, Bracławia i innych przeszedł pod kontrolę najmłodszego Olgerdowicza i geograficznie znajdował się najbliżej do poprzednich posiadłości Wasylja. A możłiwe, że był częścią jego dawnego majątku skupionego naokoło Winnicy. Sama Winnica jak już wspomniano, nie była zwrócona, a pozostała się pod kontrolą króla. To wyjaśnia nam przyczynę zmiany identyfikacji Wasylja Koriatowicza z „Winnicki” w 1388 r. Na „Bożski” w 1401 r. Jest oczywiste, że jako wasale Swdrygiełły, który zajmował w zasadzie dawną niszę Koriatowiczów, ci ostatni nie mogli liczyć na powrót dawnych wpływów na Podoliu. Później, po ucieczce zwierzchnika i pojednaniu z królem, obaj bracia opuścili Podolie i przeżyli swoje lata w tym samym Mukaczewie, gdzie według M. Hruszewskiego Fedor zmarł w 1414 roku[28]. Dalszy los jego brata Wasylja jest nieznany.

Oczywiście, że jeśli postawiona nami powyżej hipoteza jest słuszna (a wszystko tak i wygląda) i Wasylja Winnickiego, jak i Bożskiego należy utożsamiać z księciem Wasylem Koriatowiczem, to należy stwierdzić, że: lub jak twierdzi autorka jedynej do tej pory monografii poświęconej książętom Wiśniowieckim, polski historyk I. Czamańska „Tak czy inaczej zresztą kniaziowe Zbarascy i Wiśniowieccy musieli być Gedyminowiczami. Jeśli nie byli Korybutowiczami, na tym terenie w grę mogą wchodzić w zasadzie tylko Koriatowicze” [29], lub w przeciwnym wypadku trzeba przyznać, że Wasyl Winnicki nie ma nic wspólnego z Fedkom Nieświeckim, a odpowiednie i ze Zbaraskimi.

Tak że nie jest do końca wykluczonym, że Wasyl Winnicki i Wasyl Bożski są różnymi postaciami historycznymi, bo poza identycznymi imionami i opisaną powyżej hipotezą nie ma innych powodów do ich identyfikacji. Ponownie zauważymy, skoro Wasyl Bożski jest pośród świadków Swydrygiełły, to odpowiednie i nie ma wątpliwości, że sam Bożsk w 1401 roku też należał do majątku najmłodszego Olgerdowicza. Jeśli przyjmiemy, że Wasyl Winnicki i Wasyl Bożski są różnymi postaciami historycznymi, a Wasyl Winnicki jest jednym z Koriatowiczów, to w tym wypadku nie mamy żadnego  powodu, aby uważać Wasyla Bożskiego za przodka Fedka Nieświckiego, ponieważ ten Wasyl (Bożski) nie był właścicielem Winnicy, a wśród majątków Fedka Bożska ​​nie wyliczono. Ponadto, trzy lata po wzmiance o Wasyle Winnickim w 1391 r., mamy wzmiankę o księżnej Andrianowej Winnickiej i właścicielu Sokolca - panu Hrynko. Oznacza to, że późniejszy miasta Fedka Nieświeckiego znajduje się w rękach właścicieli, których w ogóle w żaden sposób nie można powiązać z samym Fedkiem. W ten sposób potwierdza się nasza wersja o niemożliwości ciągłego posiadania i dziedziczenia Winnicy w latach 1388 - 1434 w ramach jednej rodziny, a jedyny słaby argument, który Jan Tęngowski położył fundamentem swojej hipotezy, musi być sprostowany.

 

Ciąg dalszy nastąpi …

 

 

[1] Przypomnijmy, że po bitwie nad Siniemi Wodami, która według większości historyków miała miejsce w 1362 roku, nowymi właścicielami Podolia zostali synowie litewskiego księcia Koriata, który rządziłi tu wspólnie lub naprzemiennie do 1393 roku.

[2] Tęgowski J. Jeszcze o pochodzeniu kniazia Fiodora Nieświckiego. s. 88.

[3] W 1400 roku, po śmierci poprzedniego właściciela Zachodniego Podolia Spytka z Melsztyna w bitwie nad Worsklą, król Polski Władysław Jagiełło aby uspokoić młodszego brata Swydrygiełłe, który z pomocą Zakonu Krzyżackiego starał się zagarnąć księstwo litewskie, przekazał mu dawne dobra Spytka.

[4] Tęgowski J. Jeszcze o pochodzeniu kniazia Fiodora Nieświckiego. s. 88.

[5] Tęgowski J. Jeszcze o pochodzeniu kniazia Fiodora Nieświckiego. s. 87.

 [6] Яковенко Н. Дзеркала ідентичності. с. 326.

[7] Wolff J. Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku. s. 11. 

[8] Kronika książąt litewskich z połowy XV w. wskazuje, że Witold, otrzymawszy Podolia w 1411 roku, mianował tu swoich starostów. Oczywiśćie, że ten samy Witold po zdobyciu Podolia i wypędzeniu Koriatowiczów w 1393 r. musiał również rozdać swojim sojuznikam kluczowe zamki, usuwając dotychczasowych właścicieli. Też i Swydrygiełła powinien był tutaj wyznaczyć lojalnych wobec siebie urzędników, po otrzymaniu części Podolia w 1400 roku. Oznacza to, że przez pół wieku nowi właściciele zamków podolskich mogli być zupełnie innymi ludźmi, niezwiązany z poprzednimi właścicielami żadnymi powiązaniami rodzinnymi. Niema nic dziwnego, że każdy nowy władca wyznaczał ze swojego otoczenia urzędników, którym mógł ufać. A skoro w badanym przez nas okresie na Podoliu miało miejsce wiele dramatycznych wydarzeń związanych z konfliktami zbrojnymi i przymusową zmianą władcy, trudno sobie wyobrazić, aby którykolwiek z ośrodków administracyjnych był dziedziczony bez przeszkód przez pół wieku.

[9] Jest jednak tylko jedna wzmianka polskiego kronikarza J. Długosza o istnieniu osady Nieśwież na odcinku drogi ze Smotrycza do Krzemieńca, na którą szczególną uwagę zwrócił S. Kelembet. O tym w naszych kolejnych publikacjach.

[10] Kurtyka J. Podolie w czasach jagiellońskich. s. 234.

[11] Михайловський В. М. Правління Коріатовичів на Поділлі. c. 36.

[12] W swojej książce „Książęta Nieświeżccy i Zbarażccy XIII - początek XVI wieku” ukraiński badacz Stanisław Kelembet logicznie odrzuca wersję Jana Tęgowskiego, zauważając, że przedstawiciele turowsko-pińskiej galężi Rurykowiczów nie mieli nic wspólnego z granicą wołyńsko-podolską.

[13] Posiadanie Winnicy odpowiadało by statusowi księcia Wasyla Koriatowicza.

[14] Kurtyka J. Podolie w czasach jagiellońskich. s. 114.

[15] Білецька О. Поділля на зламі XIV – XV ст. c. 118.

[16] Сіцінський Ю. Поділля під владою Литви. c. 63.

[17] Білецька О. Поділля на зламі XIV – XV ст. c. 118.

[18] Білецька О. Поділля на зламі XIV – XV ст. c. 118.

[19] Daniłowicz І. Skarbiec diplomatów. s. 339.

[20] О. Білецька. Поділля на зламі XIV – XV ст. c. 118.

[21] Jak podaje kronika, podczas ataku Witolda pojmano wojewodę Fedora Koriatowicza Nestaka.

[22] Михайловський В. М. Правління Коріатовичів на Поділлі. c. 40.

[23] Daniłowicz І. Skarbiec diplomatów. s. 334.

[24] Білецька О. Поділля на зламі XIV – XV ст. c. 119.

[25] Білецька О. Поділля на зламі XIV – XV ст. c. 119.

[26] Stadnicki K. Bracia Władysława Jagiełły Olgierdowicza króla Polski. s. 309.

[27] Полехов С. Летописная "Повесть о Подолье". с. 54.

[28] Грушевський М. Історія України – Руси. Т. IV. c. 172.

[29] Czamańska I. Wiśniowieccy. Monografia rodu. s. 24.

Źródła i literatura.

 

1.      Білецька О. Поділля на зламі XIV – XV ст.: до витоків формування історичної області: Монографія. Одеса: Астропринт, 2004. – 416 с.

2.      Грушевський М.  Історія України – Руси. Т. IV. XIV – XVI віки. Відносини політичні. Видавництво «Книгоспілка». Нью-Йорк 1955.

3.      Михайловський В. М. Правління Коріатовичів на Поділлі (1340-1394 рр.): соціальна структура князівського оточення.  Український історичний журнал. – 2009. – № 5. – С. 34-47.

4.  Полехов С. Летописная "Повесть о Подолье". Ч. 2. Древняя Русь. Вопросы медиевистики. 2014. № 2.

5.      Сіцінський Ю. Поділля під владою Литви.: Монографія. – Кам’янець – Подільський, 2009. – 160 с.

6.      Яковенко Н. Дзеркала ідентичності. Дослідження з історії уявлень та ідей в Україні XVI – початку XVIII століття. – К.: Laurus, 2012. – 472 с. 

7.      Czamańska І.  Wiśniowieccy. Monografia rodu. Poznań 2007.

8.      Daniłowicz І. Skarbiec diplomatów papiezkich, cesarskich, krolewskich, książęcych; uchwał narodowych, postanowień różnych władz i urzędów posługujących do krytycznego wyjaśnienia dziejów Litwy, Rusi Litewskiéj i ościennych im krajów. T. 1. Wilno 1860.

9.      Kurtyka J. Podole w czasach jagiellońskich. Studia i materiały. Wydawnictwo towarzystwa naukowego „Societas Vistulana”. Kraków 2011.

10.  Stadnicki K. Bracia Władysława Jagiełły Olgierdowicza króla Polski. – Lw.: druk.A. Vogla, 1867. S. 416.

11.  Tęgowski J. Jeszcze o pochodzeniu kniazia Fiodora Nieświckiego. Genealogia. Studia i materiały historyczne. Poznań-Wrocław, 1996. – T. 8.

12.  Wolff J. Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku. Warszawa: Drukiem J. Filipowicza, 1895. - 724 s.